تن فدای خار می کرد آن بلال

خواجه اش می زد برای گوشمال

که چرا تو یاد احمد می کنی

بندهٔ بد منکر دین منی

می زد اندر آفتابش او به خار

او احد می گفت بهر افتخار

تا که صدیق آن طرف بر می گذشت

آن احد گفتن به گوش او برفت

چشم او پر آب شد دل پر عنا

زان احد می یافت بوی آشنا

بعد از آن خلوت بدیدش پند داد

کز جهودان خفیه می دار اعتقاد

عالم السرست پنهان دار کام

گفت کردم توبه پیشت ای همام

روز دیگر از پگه صدیق تفت

آن طرف از بهر کاری می برفت

باز احد بشنید و ضرب زخم خار

برفروزید از دلش سوز و شرار

باز پندش داد باز او توبه کرد

عشق آمد توبهٔ او را بخورد

توبه کردن زین نمط بسیار شد

عاقبت از توبه او بیزار شد

فاش کرد اسپرد تن را در بلا

کای محمد ای عدو توبه ها

ای تن من وی رگ من پر ز تو

توبه را گنجا کجا باشد درو

توبه را زین پس ز دل بیرون کنم

از حیات خلد توبه چون کنم

عشق قهارست و من مقهور عشق

چون شکر شیرین شدم از شور عشق

برگ کاهم پیش تو ای تند باد

من چه دانم که کجا خواهم فتاد

گر هلالم گر بلالم می دوم

مقتدی آفتابت می شوم

ماه را با زفتی و زاری چه کار

در پی خورشید پوید سایه وار

با قضا هر کو قراری می دهد

ریش خند سبلت خود می کند

کاه برگی پیش باد آنگه قرار

رستخیزی وانگهانی عزم کار

گربه در انبانم اندر دست عشق

یک دمی بالا و یک دم پست عشق

او همی گرداندم بر گرد سر

نه به زیر آرام دارم نه زبر

عاشقان در سیل تند افتاده اند

بر قضای عشق دل بنهاده اند

هم چو سنگ آسیا اندر مدار

روز و شب گردان و نالان بی قرار

گردشش بر جوی جویان شاهدست

تا نگوید کس که آن جو راکدست

گر نمی بینی تو جو را در کمین

گردش دولاب گردونی ببین

چون قراری نیست گردون را ازو

ای دل اختروار آرامی مجو

گر زنی در شاخ دستی کی هلد

هر کجا پیوند سازی بسکلد

گر نمی بینی تو تدویر قدر

در عناصر جوشش و گردش نگر

زانک گردشهای آن خاشاک و کف

باشد از غلیان بحر با شرف

باد سرگردان ببین اندر خروش

پیش امرش موج دریا بین بجوش

آفتاب و ماه دو گاو خراس

گرد می گردند و می دارند پاس

اختران هم خانه خانه می دوند

مرکب هر سعد و نحسی می شوند

اختران چرخ گر دورند هی

وین حواست کاهل اند و سست پی

اختران چشم و گوش و هوش ما

شب کجااند و به بیداری کجا

گاه در سعد و وصال و دلخوشی

گاه در نحس فراق و بیهشی

ماه گردون چون درین گردیدنست

گاه تاریک و زمانی روشنست

گه بهار و صیف هم چون شهد و شیر

گه سیاستگاه برف و زمهریر

چونک کلیات پیش او چو گوست

سخره و سجده کن چوگان اوست

تو که یک جزوی دلا زین صدهزار

چون نباشی پیش حکمش بی قرار

چون ستوری باش در حکم امیر

گه در آخر حبس گاهی در مسیر

چونک بر میخت ببندد بسته باش

چونک بگشاید برو بر جسته باش

آفتاب اندر فلک کژ می جهد

در سیه روزی خسوفش می دهد

کز ذنب پرهیز کن هین هوش دار

تا نگردی تو سیه رو دیگ وار

ابر را هم تازیانهٔ آتشین

می زنندش کانچنان رو نه چنین

بر فلان وادی ببار این سو مبار

گوشمالش می دهد که گوش دار

عقل تو از آفتابی بیش نیست

اندر آن فکری که نهی آمد مه ایست

کژ منه ای عقل تو هم گام خویش

تا نیاید آن خسوف رو به پیش

چون گنه کمتر بود نیم آفتاب

منکسف بینی و نیمی نورتاب

که به قدر جرم می گیرم ترا

این بود تقریر در داد و جزا

خواه نیک و خواه بد فاش و ستیر

بر همه اشیا سمیعیم و بصیر

زین گذر کن ای پدر نوروز شد

خلق از خلاق خوش پدفوز شد

باز آمد آب جان در جوی ما

باز آمد شاه ما در کوی ما

می خرامد بخت و دامن می کشد

نوبت توبه شکستن می زند

توبه را بار دگر سیلاب برد

فرصت آمد پاسبان را خواب برد

هر خماری مست گشت و باده خورد

رخت را امشب گرو خواهیم کرد

زان شراب لعل جان جان فزا

لعل اندر لعل اندر لعل ما

باز خرم گشت مجلس دلفروز

خیز دفع چشم بد اسپند سوز

نعرهٔ مستان خوش می آیدم

تا ابد جانا چنین می بایدم

نک هلالی با بلالی یار شد

زخم خار او را گل و گلزار شد

گر ز زخم خار تن غربال شد

جان و جسمم گلشن اقبال شد

تن به پیش زخم خار آن جهود

جان من مست و خراب آن و دود

بوی جانی سوی جانم می رسد

بوی یار مهربانم می رسد

از سوی معراج آمد مصطفی

بر بلالش حبذا لی حبذا

چونک صدیق از بلال دم درست

این شنید از توبهٔ او دست شست